Obowiązek meldunkowy a wynajem mieszkania
W 2015 roku z dowodów osobistych zniknęły dane adresowe, powodem miało być przygotowanie do zniesienia obowiązku meldunkowego. Jednak pomimo licznych opinii o jego zniesieniu obowiązuje on nadal. Zgodnie z aktualnymi przepisami trzeba być zameldowanym na pobyt stały lub czasowy. Jest to potrzebne do celów ewidencyjnych.
Czym jest i na czym polega obowiązek meldunkowy?
W Polsce obowiązkiem meldunkowym są objęci wszyscy, zarówno obywatele kraju, jak i cudzoziemcy. Aby go wypełnić, należy udać się do urzędu gminy (odpowiadającemu miejscu naszego pobytu) bądź poprzez internet najpóźniej do 30 dni od pojawienia się pod danym adresem. Zameldowania możemy dokonać poprzez wypełnienie odpowiedniego formularza, przedstawienie dowodu osobistego lub paszportu, a także dokumentu potwierdzającego prawo do lokalu. Właścicielowi mieszkania wystarczy akt notarialny, natomiast osoba wynajmująca będzie musiała pokazać umowę najmu.
Wynajem a meldunek czy jest obowiązkowy?
Tak, każda osoba, która przybyła w miejsce zamieszkania musi się zameldować na pobyt stały lub czasowy najpóźniej do 30 dni. Obowiązek ten spoczywa po stronie najemcy, natomiast jeśli tego nie dokona w wyznaczonym czasie, to właściciel ma za zadanie zgłosić obecność danej osoby w lokalu. Meldunek stały w wynajmowanym mieszkaniu ma miejsce w momencie stałego pobytu w danym miejscu, z kolei czasowy, kiedy najemca nie chce zmieniać swojego dotychczasowego meldunku pod innym adresem. Najczęstszą formą jest wynajem mieszkania na meldunek tymczasowy.
Dlaczego właściciele nie chcą zameldować lokatorów?
Większość właścicieli nie oferuje wynajmu mieszkania z meldunkiem w obawie przed kłopotami. W świetle prawa zameldowanie najemcy jest tylko administracyjnym potwierdzeniem pobytu stałego lub tymczasowego. Nie nadaje żadnych praw do lokalu a eksmisja lokatora (po zerwaniu bądź wygaśnięciu umowy) nie stanowi problemu dla wynajmującego. Na jego wniosek decyzję o wymeldowaniu wydaje organ gminy.
Praktyka jest nieco inna. Często zdarza się, że najemca, opuszczając lokal, nie wymeldowuje się, co komplikuje sprawy np. w przypadku sprzedaży mieszkania, które znacznie ciężej jest spieniężyć z zameldowanymi lokatorami, pomimo iż tam nie mieszkają.
Poważne problemy pojawiają się w momencie, kiedy mimo wypowiedzenia umowy najmu lokator nie chcę opuścić mieszkania. Znane są skrajne przypadki wymiany zamków i przejęcia nieruchomości przez najemców. Jedynym wyjściem dla wynajmującego jest dochodzenie swoich praw na drodze sądowej. Niestety odzyskanie nieruchomości będzie trwało znacznie dłużej. Właściciel musi udowodnić, że doszło do bezprawnego przejęcia mieszkania. W dalszej kolejności musi czekać na uprawomocnienie się wyroku i wszczęcie czynności komorniczych. Prawo jasno określa, że osoba eksmitowana musi mieć zapewniony lokal zastępczy.
Czy wynajmujący musi zameldować najemcę?
Obowiązek meldunku spoczywa na najemcy, który ma możliwość jego dokonania bez wiedzy właściciela mieszkania. Obowiązujące przepisy nie wymagają zgody ani obecności zarządcy. Istotny jest również fakt, że w umowie, która jest podpisywana w przypadku wynajmu nieruchomości, nie można zawrzeć punku mówiącego o braku możliwości zameldowania się w danym lokalu. Taki zapis jest niezgodny z prawem. Ponadto potwierdzenie pobytu danej osoby przez właściciela nie jest konieczne.
Czy można wymeldować lokatora?
Obowiązek meldunkowy to nie tylko zameldowanie, ale również wymeldowanie się z danego lokalu. Najlepiej jak tej czynności dokona najmujący dzień przed rozwiązaniem umowy. W przypadku kiedy tego nie zrobi, obowiązek spada na właściciela i mocno komplikuje sytuację. Wynajmującego można wymeldować, dopiero po upływie 3 miesięcy od zakończenia umowy, przedstawiając przyczynę i termin opuszczenia lokalu, ponadto należy wskazać jego aktualne miejsce pobytu (jeśli jest ono nieznane, należy ten fakt zaznaczyć we wniosku).
Pomimo próby zniesienia, obowiązek meldunkowy nadal istnieje. Dużo osób przemieszcza się z powodu pracy czy studiów, zapominając o konieczności zameldowania się. Często urzędy i instytucje umożliwiają wysyłanie korespondencji na inny adres niż ten, który jest deklarowany jako zameldowania. Warto również pamiętać, że meldunek może wiązać się z danymi profitami. Część gmin w Polsce zachęca swoich mieszkańców do meldunku poprzez dodatkowe punkty przy rekrutacji dziecka do przedszkola bądź zniżką na komunikację miejską.